توضیحات

ساکولت فشار قوی Sockolet:

ساکولت فشار قوی یک دسته از olet ها می باشد که برای گرفتن انشعاب از خطوط اصلی لوله و یا برای نصب تجهیزات فرعی مانند سنسور ها، ابزار های خاص و تجهیزات  کنترلی بر روی خطوط اصلی لوله به کار می رود.

همچنین ساکولت یکی از انواع اتصالات فشار قوی ساکت ولد محسوب می شود. که یک سر آن به صورت R شکل و منحنی می باشد که روی لوله اصلی (Header) می نشیند و جوش داده می شود و یک سر آن به صورت ساکت یا سوکت می باشد که لوله فرعی (Branch) داخل آن قرار گرفته و جوش داده می شود.

قبل از توضیحات تکمیلی در مورد ساکولت فشار قوی، ابتدا توضیح مختصری در مورد انواع اولت Olet می دهم.

اولت Olet:

اتصالات اولت یا به طور دقیق‌تر “Branch Connection Fittings” یا Outlet Fittings، از نوع اتصالات فشار قوی هستند که برای گرفتن انشعاب از خطوط لوله انتقال سیالات (مثلاً گازها و مایعات) و گازهای فشار قوی (مثلاً بخار) بکار می‌روند.

این اتصالات به عنوان جایگزین متداول برای تقویت یا تغییر مسیر لوله‌ها استفاده می‌شوند. اولت هایی که عموما در صنعت به کار می روند، به‌طور کلی از چهار نوع مختلف شامل “Weldolet”، “Sockolet”، “Threadolet” و “Latrolet” هستند که هر یک کاربردهای خاص خود را دارند.

1. Weldolet: ولدولت یکی از پرکاربردترین اولت هاست. این نوع اتصال از طریق جوشکاری به لوله اصلی متصل می‌شود. و لوله فرعی به صورت جوش سر به سر butt weld به آن متصل می شود. وقتی نیاز به تقویت یک نقطه در لوله اصلی یا تغییر مسیر سیال دارید، از ولدولت استفاده می‌شود.
2. Sockolet: Sockolet ها نیز از طریق جوشکاری به لوله اصلی متصل می‌شوند، اما نسبت به Weldolet ها دارای طراحی متفاوتی هستند. و لوله فرعی به صورت ساکت ولد به آن جوش داده می شود.
3. Threadolet: تردولت از طریق جوش به لوله اصلی متصل می‌شود و لوله فرعی با رزوه به تردولت متصل می شود. این مدل از اولت بیشتر در لوله‌ها با قطر کوچک‌تر استفاده می‌شود.
4. لترولت: Latrolet نیز مانند ساکولت به صورت منحنی شکل طراحی شده‌است، اما لترولت برای گرفتن انشعاب با زاویه 45 درجه نسبت به لوله اصلی به کار می رود. و سر دیگر آن، هم به صورت بات ولد و هم ساکت ولد و هم رزوه ای تولید می شود.

انواع دیگر اولت ها:

علاوه بر اینها باید گفته شود که اتصالات اولت بسیار متنوع هستند و می‌توانند براساس نیازهای خاص کاربرد و استانداردهای مربوطه طراحی و ساخته شوند. علاوه بر اتصالاتی که قبلاً بررسی شدند، اتصالات اولت دیگری نیز وجود دارند که به عنوان مثال عبارتند از:

5. Elbolet: اتصال البولت برای گرفتن انشعاب از زانوها به کار می رود. البولت در مواردی که نیاز است تجهیزات خاصی بر روی زانو نصب شود و یا برای تخلیه خط از این اتصال استفاده می شود.
6. : Flangeolet فلنج اولت یک اتصال اولت است که میان لوله و فلنج قرار می‌گیرد. این نوع اولت بر روی فلنج نصب می‌شود و اتصال لوله را به فلنج برقرار می‌کند.
7. Nipolet: Nipolet نوع دیگری از اتصالات اولت است که به جای اتصال نیپل مستقیماً به لوله، اتصالی را ایجاد می‌کند. این اتصال معمولاً برای لوله‌های کوچکتر استفاده می‌شود.
8. Sweepolet: Sweepolet نوعی اولت است که برای ایجاد اتصال با تغییرات نرمال یا انشعاب ملایم و نرم در سیستم لوله‌کشی استفاده می‌شود. این اتصال به شکل منحنی و زین اسبی بوده و امکان ایجاد جریان صاف و بدون تنش در سیستم را فراهم می‌کند.

مهم است برای هر نوع اتصال اولت از استانداردها و راهنماهای مربوطه استفاده شود و رعایت شوند تا اتصالات به طور صحیح و ایمن نصب شوند. همچنین، توصیه می‌شود با تولیدکننده معتبر و مشورت با کارشناسان فنی مرتبط با این نوع اتصالات هماهنگی لازم را داشته باشید.

مشخصات و ویژگی‌های ساکولت فشار قوی:

اتصالات ساکولت معمولاً برای فشار ها و دماهای بالا استفاده می‌شوند. این اتصالات از جنس فولاد کربن، استنلس استیل، آلیاژهای آهنی و مواد دیگر ساخته می‌شوند که تحمل فشار و دماهای بالا را دارند.

مشخصات و ویژگی‌های اتصالات ساکولت عبارتند از:

1. قابلیت تحمل فشار: ساکولت ها طراحی شده‌اند تا تحمل فشارهای بالا را در لوله‌ها و سیستم‌های لوله‌کشی فراهم کنند. ظرفیت تحمل فشار بستگی به جنس ساخت اتصال و قطر و ضخامت لوله اصلی و کلاس اتصال دارد. با توجه به استانداردها و مشخصات فنی، اتصالات ساکولت می‌توانند فشارهای بسیار بالا را تحمل کنند.
2. قابلیت تحمل دما: ساکولت ها قادر به تحمل دماهای بالا در فرآیندهای صنعتی می‌باشند. محدوده دماهای قابل قبول برای هر نوع جنس ساخت اتصال ممکن است متفاوت باشد. برای محیط‌های با دماهای بسیار بالا مانند نیروگاه‌ها، پتروشیمی و صنایع شیمیائی، اتصالات ساکولت با جنس مناسب باید انتخاب شوند.
3. مقاومت شیمیایی: اتصالات ساکولت معمولاً دارای مقاومت شیمیایی بالا هستند. این به این معنی است که آنها در برابر اثرات مواد شیمیایی مختلف مانند اسیدها، قلیاها، محلول‌های نمکی و مواد شیمیایی خورنده مقاوم هستند.

 استاندارد های مربوط به این اتصال:

برای اتصالات فشار قوی مانند ساکولت، استانداردهای مختلفی وجود دارند که برای اطمینان از عملکرد صحیح و ایمنی این اتصالات حائز اهمیت است. برخی از استانداردهای مربوط به اتصالات ساکولت عبارتند از:

1. استاندارد ASME B11: این استاندارد توسط انجمن مهندسان مکانیک آمریکا (ASME) تهیه شده است و برای اتصالات فولادی فشار قوی مانند ساکولت استفاده می‌شود. این استاندارد شامل مشخصات فنی، ابعاد، مواد ساخت و روش‌های تست اتصالات است.
2. استاندارد MSS SP-97: این استاندارد توسط جامعه مهندسین لوله‌کشی و صنایع مرتبط (MSS) تهیه شده است. استاندارد MSS SP-97 شامل الزامات و روش‌های ساخت و آزمایش اتصالات فشار قوی مانند ساکولت است.
3. استاندارد ASTM A105: این استاندارد توسط جامعه استانداردهای ملی و فدرال آمریکا (ASTM) برای مواد فولاد کربن استفاده می‌شود. اتصالات ساکولت که از مواد فولاد کربن ساخته می‌شوند، باید با استاندارد ASTM A105 سازگار باشند.

همچنین، برای استفاده در صنایع خاص و کاربردهای خاص، ممکن است استانداردهای دیگری مانند API 6A (برای صنایع نفت و گاز) یا DIN (برای استانداردهای اروپا) نیز مورد استفاده قرار گیرند. در هر صورت، برای انتخاب صحیح و مناسب استاندارد، باید نیازها و مشخصات فنی مربوط به کاربری خاص خود را در نظر بگیرید و با استانداردهای معتبر و قابل قبول مطابقت داشته باشید.

سایز ها و کلاس های ساکولت:

ساکولت فشار قوی در انواع مختلف سایز و کلاس‌ها تولید می‌شوند. سایز و کلاس اتصالات ساکولت بستگی به استاندارد مربوطه و نیازهای برنامه‌های مختلف دارد. اما به طور کلی، معمولاً اتصالات ساکولت در سایزها و کلاس‌های زیر تولید می‌شوند:

• سایزها: اتصالات ساکولت معمولاً در اندازه‌های 1/2 اینچ تا 24 اینچ تولید می‌شوند. هرچند که می‌توانند در سایزهای بزرگتر نیز تولید شوند، اما بسته به استاندارد و تولیدکننده، محدودیت‌های سایز ممکن است وجود داشته باشد.
• کلاس‌ها: کلاس‌های فشار برای اتصالات ساکولت معمولاً به صورت کلاس 3000، کلاس 6000 و کلاس 9000 تولید می‌شوند. اما ممکن است در برخی موارد، کلاس‌های دیگر نیز مورد استفاده قرار گیرند، به ویژه در صنایع خاص و کاربرد‌های خاص.

بهتر است برای انتخاب صحیح سایز و کلاس اتصال ساکولت، با استانداردهای مربوطه و مشخصات فنی برنامه‌ی خود هماهنگی کنید و همچنین با تولیدکننده یا تأمین کننده خود مشورت کنید.

دلایل استفاده از ساکولت فشار قوی:

1. تقویت نقاط اتصال: اتصالات ساکولت برای تقویت نقاط اتصال و جلوگیری از تمرکز تنش در نقاط اتصال لوله‌ها استفاده می‌شوند. این نقاط ممکن است شامل تقاطع لوله‌ها، فلنج‌ها، و اتصالات مختلف باشند. با نصب ساکولت ، محل تقاطع قوی‌تر و استحکام بیشتری پیدا می‌کند و به عملکرد بهتر و ایمنی سیستم لوله‌کشی کمک می‌کند.
2. کاهش هزینه و زمان نصب: نصب اتصالات ساکولت معمولاً سریعتر و ساده‌تر از اتصالات دیگر می باشد. این به معنای کاهش هزینه و زمان نصب می‌باشد و نیاز به جوشکاری کمتری نسبت به سایر اتصالات دارد.
3. حفظ اندازه لوله: با استفاده از اتصالات ساکولت، اندازه لوله اصلی حفظ می‌شود و نیازی به کاهش یا افزایش قطر لوله نیست. این امر مزیتی است که در برخی از کاربرد‌های صنعتی حائز اهمیت است.
4. سازگاری با فشار و دما: اتصالات ساکولت به دلیل ساختار محکم و قابلیت تحمل فشار و دماهای بالا، در برابر شرایط سخت صنایع مختلف سازگار هستند. این اتصالات قادر به تحمل فشارهای بالا و دماهای بیش از حد هستند که در برخی از کارخانجات صنعتی رخ می‌دهد.

کاربردهای دیگر این اتصال:

علاوه بر گرفتن انشعاب از لوله‌های بزرگ، ساکولت فشار قوی کاربردهای دیگری نیز دارند. برخی از کاربردهای عمده اتصالات ساکولت فشار قوی عبارتند از:

1. ردیابی و نگهداری: اتصالات ساکولت می‌توانند برای ردیابی و نگهداری شبکه لوله‌کشی استفاده شوند. با استفاده از اتصالات ساکولت، می‌توان نقاط دسترسی به لوله‌ها را برای عملیات تعمیر و نگهداری آسانتر کرد.
2. نصب سیستم‌های تجهیزات فرعی: اتصالات ساکولت می‌توانند برای نصب سیستم‌های تجهیزات فرعی مانند سنسورها، ابزارها، و تجهیزات کنترلی استفاده شوند. این اتصالات به ایجاد ارتباط بین لوله‌های اصلی و تجهیزات فرعی کمک می‌کنند.
3. اتصال به تجهیزات و تانک‌ها: اتصالات ساکولت می‌توانند برای اتصال لوله‌ها به تجهیزات و تانک‌ها مورد استفاده قرار بگیرند. این اتصالات امکان انتقال سیالات و مواد به صورت مستقیم به و از تجهیزات و تانک‌ها را فراهم می‌کنند.

نحوه نصب ساکولت فشار قوی:

نصب و راه‌اندازی ساکولت فشار قوی نیاز به دقت و رعایت فرآیندهای صحیح بسیار دارد. در زیر نحوه نصب و راه‌اندازی یک ساکولت را به طور کاملاً فنی توضیح می‌دهم:

1. آماده‌سازی:
   • مطمئن شوید که اتصالات ساکولت با استانداردهای مربوطه سازگاری دارند و مواد ساخت آنها مناسب با شرایط کاربرد هستند.
   • اطمینان حاصل کنید که سطح لوله و سطح ساکولت پاک و خشک باشد. بررسی کنید که هیچ ذرات یا خرده موادی در سطح تماس وجود نداشته باشد.
2. نشانگذاری و برش:
   • با استفاده از الگوها و مهره‌های نصب، محل مورد نظر برای نصب ساکولت را روی لوله نشانگذاری کنید.
   • با استفاده از ابزارهای مناسب مانند مته و یا گردبر، برش مربوطه را در لوله انجام دهید. اطمینان حاصل کنید که برش دقیق و صاف باشد.
3. آماده‌سازی سطح:
   • سطح برش خورده را با استفاده از پرایمر مناسب یا تمیزکننده مناسب پاکسازی کنید.
   • بر روی سطح تماس بین ساکولت و لوله، با استفاده از ابزار مناسب، سطحی صاف و خالی از ذرات و خرده مواد ایجاد کنید.

4. نصب ساکولت:

   • با دقت و با استفاده از دستگاه مناسب، ساکولت را روی سطح برش خورده قرار دهید و با لبه لوله تماس دهید.
   • با یک میله یا شفت هم قطر سوراخ ایجاد شده روی لوله ساکولت را درست روی آن سوراخ نگه دارید.
5. جوشکاری:
   • براساس استانداردهای مربوطه، جوشکاری محل اتصال را انجام دهید. این جوشکاری باید توسط کارگران ماهر و با رعایت فرآیندهای جوشکاری مناسب صورت گیرد.
6. آزمایش:
   • پس از نصب، از روش‌های آزمایشی مانند آزمایش فشار، آزمایش نافرمانی الکتریکی (ET) یا آزمایش فراصوتی (UT) و یا رادیوگرافی یا RT برای بررسی صحت و سلامت اتصال و جوش استفاده کنید.

همواره باید توجه داشت که اجرای صحیح نصب و راه‌اندازی بر اساس استانداردها، دستورالعمل‌های تولیدکننده و مشاوره کارشناسان متخصص مهم است. همچنین، رعایت ایمنی و استفاده از ابزارها و تجهیزات حفاظتی مورد نیاز، برای جلوگیری از هرگونه آسیب یا تلفات احتمالی بسیار مهم است.